»» روانشناسی بیماری وسواس و نقش خانواده ها
روانشناسی بیماری وسواس و نقش خانواده ها
در جوامع و زندگی کنونی مخصوصا زندگی شهرنشینی ، مشکلات عدیده ای سلامتی افراد را به خطر انداخته طوری که زندگی انسانها دچار یک تعداد عوارض خواسته و ناخواسته آزار دهنده ای گردیده است .بی شک عدم توجه به این معضلات باعث ایجادهای تنشهای عصبی و نهایتا روانی بسیار شدید شده که گاها تا حد بستری در بیمارستانهای روانی ارمغانی دیگر بدنبال ندارد. دراین مقاله کوتاه به یکی از این مشکلات مهم بنام وسواس و نقش خانواده در این مورد اشاره گردیده است. این مقاله مفید توسط همکارانمان درانجمن وسواس تهیه شده که علاوه برتشکر از این عزیزان از شما خواننده گرامی خواهشمندم نظرات و پیشنهادهای سازنده خودرا در قسمت نظرات این پست درج نموده تا در ارائه مقالات بعدی مورد استفاده مفید قرار دهیم .
با سپاس دکتر رحمت سخنی از مرکز آموزشی درمانی امام خمینی (ره) ارومیه
نهاد خانواده یکی از قدیمی ترین نهادهای اجتماعی بشری است که مهمترین هدف و کارکردش تربیت فرزندان است .
اولین و مهمترین محیطی که شخصیت و شکل گیری رفتارهای فرزندان در آن پایه ریزی می شود خانواده است و اساسی ترین دوران رشد شخصیتی و روانی هر انسان دوران کودکی اوست .
هدف والدین از پرورش فرزندان ، آماده سازی آنها برای ورود به جامعه است که با توجه به تنوع ارزشها و آرمانهای فرهنگی جامعه ، کاری بس دشوار است ، زیرا پایه اولین تعارض در فرزندان به علت عدم هماهنگی و انطباق آرمانها و ارزشهای خانواده و اجتماع است .
البته هماهنگی مادر و پدر در روش تربیت و پرورش فرزندان ، تعارض در رفتار فرزندان را نیز به حداقل می رساند .
حال به ریشه های وسواس و عوامل ایجاد کننده آن توجه می کنیم :
تربیت – ترس – توارث – تحقیر
چهار عامل ایجاد کننده وسواس که ارتباط مستقیم با خانواده دارد ، پس می توان نتیجه گرفت که خانواده کانون اصلی پرورش وسواس می تواند باشد .
انضباط خشک و سختگیرانه و تک بعدی والدین ، خود زمینه ساز شخصیت وسواسی است .
ویژگی افرادیکه دارای شخصیت وسواسی می باشند نیز عبارتند از :
1) جزئی نگری 2) انعطاف ناپذیری 3) کامل گرایی 4) کنترل گری
چنانچه ویژگی های شخصیت وسواسی در کنار الگوبرداری رفتاری والدین مثل احتکار کردن ، وارسی کردن ، نظم هندسی ، شستشوی بیش از حد ، شمارش ، خرافاتی بودن و غیره قرار بگیرد ، آن هنگام می توانیم وسواس عملی را در کودکان زیر 4 سال مشاهده کنیم . البته علائمی همانند لکنت زبان ، جویدن ناخن ، شب ادراری ، تیکِ چشم ،
بهانه جویی ، منزوی بودن ، پرخاشگری و غیره را نیز می توانیم مشاهده کنیم .
خانواده می تواند جایگاه رشد شخصیت وسواسی باشد ؟
به علت تربیت تک بعدی و انعطاف ناپذیر ، تحقیر فرزندان ، نادیده گرفتن توانایی های فرزند و بی ارزش دانستن نیازها و امیال فرزند ، الگو برداری از رفتارهای والدین و کلیه رفتارهای خاص و غیر متعادل خانواده ، خود می تواند جایگاهی مشخص و مطمئن برای رشد و شخصیت وسواسی باشد . بنابراین درمان والدین تضمین درمان فرزندان است .
ای کاش افراد وسواسی قبل از ازدواج ابتدا درمان شوند تا به علت این اختلال هم انتخابی نادرست و ناهماهنگ صورت ندهند و هم نسلی با اختلال وسواس و مشکلات روانی را به جامعه تحویل ندهند .
خانواده و تربیت تک بعدی یا خانواده وسواس پرور
والدین وسواسی به علت چهارچوب غیر انعطافی و تربیت تک بعدی فرزندان ، وسواس را در فرزندان خود بیشتر رواج می دهند .
تربیت تک بعدی به علت سرکوبی نیازها و یا کنترل امیال فرزندان به واسطه والدین سبب می شود چنانچه آن شخص در یک بُعد از زندگی به موفقیت نسبی برسد به علت تک بعدی بودن و زیر پا گذاشتن ابعاد دیگر زندگی سبب می شود که آن موفقیت نیز چندان باعث خوشحالی فرد نشود .
در تربیت تک بعدی تنها بخشی از خواسته ها و نظرات والدین که مهم به نظر می آیند باید به واسطه فرزندانشان جامع عمل پوشیده و در آن موارد تمام انرژی خود را صرف کند و صرف وقت و انرژی در ابعاد دیگر وقت تلف کردن و اصراف زمان و پول و غیره به حساب می آید .
فرزندانِ این نوع تربیت پس از مدتی به افرادی خشک ، انعطاف ناپذیر ، کنترل گر و بسیار چهارچوب دار تبدیل می شوند و این نوع شخصیت زمینه ای است برای ایجاد اختلال وسواس در افراد .
خانواده و سرویس های تقویت کننده برای انجام کارهای وسواسی
برخی از خانواده هایی که فرزند وسواسی در خانه دارند برای حفظ رابطه خراب خانواده به صورت یک تعادل معیوب به فرد وسواسی خانواده سرویس می دهند .
در انجام کارهای تکراری به او وقت ، هزینه ، آزادی می دهند .
در هنگام تصمیم گیری که همیشه شک و تردید به سراغ فرد وسواسی می آید به او اطمینان می دهند کارهای ناتمام و عقب افتاده او را نادیده گرفته و در مورد آن کارها اشاره ای هم نمی کنند . از کارها ، مکانها ، اشیاء و کلاً چیزهایی که اجتناب می کند او را دور نگه می دارند و هرگز این اجتناب هایی را که همچون تار عنکبوتی وسیع تر و گسترده تر می شود نمی شکنند .
بسیاری از قوانین و چهارچوب های غیر منطقی او را تأیید می کنند .
و در آخر او را در این مرداب متعفن نگه می دارند .
ازدواج عامل آشکار کننده ی رفتارهای وسواسی
عده ای از افراد که زمینه وسواس در آنها وجود دارد پس از انتخاب ، نشانه ها و کارهای وسواسی آنها شروع می شود .
این ازدواج ممکن است با انتخاب خود فرد صورت نگرفته و با اجبار انجام شده باشد ، در این صورت به علت این اجبار و تحمل فرد سبب بالا رفتن اضطراب شده و اعمال وسواسی به صورت موقت و همچون مخدری که پس از مصرف فشار اطراف را کم می کند برای شخص عمل می کند .
چنانچه فردی که با ازدواج کرده است با فرد رویایی خود فاصله زیاد داشته باشد نیز سبب بروز اختلال وسواس می شود .
خانواده ی همسر ، مسئولیت ها یا تغییر نقش در زندگی مشترک ، ناکامی ها ، تحقیر شدن توسط همسر ، ترس از بیماری ، به دنیا آوردن فرزند ، روابط جنسی و بسیاری از فشارهایی که ممکن است پس از ازدواج بر فرد وارد شود نیز ، خود می تواند عامل آشکار ساز وسواس باشد .
خانواده عامل فشار برای درمان
برخی از خانواده ها که افراد وسواسی زندگی را برایشان سخت کرده و سلامتی فرد وسواسی ، هم از نظر روانی و هم از نظر جسمی به خطر افتاده است ، فرد وسواسی را برای درمان تشویق می کنند .
این گروه از خانواده ها به خطرات و وسعت وسواس آگاه شده و برای درمان فرد وسواسی شروع به تحقیق و بررسی می نمایند .
فرد وسواسی باید خوشبخت و خوش شانس باشد که از نخستین گامهای پذیرش اختلال و درمان پذیری آن خانواده او را همراهی کرده و یا اینکه او را تحت فشار قرار می دهند .
خانواده پشتوانه درمان وسواس
خانواده ای که وسواس را به عنوان یک اختلال قابل درمان می داند و این اختلال موجب مشکلاتی در زندگی اعضای خانواده و برهم خوردن آرامش فرد وسواسی شده ، در هنگام درمان فرد وسواسی را در جهت کمک به درمان یاری کرده و پیگیری مداوم در حین درمان دارد .
این پیگیری شامل :
1) ارتباط دائم با درمانگر و پرسش در مورد میزان پیشرفت فرد وسواسی در درمان .
2) انجام کارهای لازم برای پیشرفت بیشتر درمان در خانه
3) تشویق فرد وسواسی در مورد پیشرفت درمان .
4) از همه مهمتر پذیرش ریشه اصلی اختلال وسواس و تغییر رفتار در جهت از بین بردن عامل تداوم بخش وسواس .
البته پذیرش این بخش ، مهمترین و موثرترین پشتوانه توسط خانواده برای فرد مبتلا به وسواس است ، زیرا چنانچه عامل تداوم بخش وسواس از بین نرود ، فشار روانی کم شده اما از بین نمی رود و امکان بازگشت افکار و اعمال وسواس پیش بینی می شود
ارسال سوالات و نظرات ()
ارسال کننده متن فوق ومدیرسایت: » دکتر رحمت سخنی ( جمعه 88/8/1 :: ساعت 12:31 عصر )
»» لیست کل یادداشت های این سایت
نظام پیشرفته بهداشت ودرمان ترکیه در 18 سال قبل Turkeyبررسی نظام بهداشت و درمان در نظام ژاپن Japanتاریخچه نظام بهداشت و درمان کشور آلمان Germanyنگاهی کوتاه به نظام سلامت در کشورانگلستان Englandتفاوت سیستم خدمات درمانی و بیمه کانادا و آمریکا America and Canسیستم بهداشت ودرمان در کوبا cubaمروری سریع بر سیستم بهداشت درمان کشور فنلاند finlandنظام بهداشت ودرمان کشوراروپایی اسپانیا در یک نگاهبهترین کشورهای دنیا از نظر بهداشت ودرمانشرایط درخواست مشاوره پزشکی رایگان اینترنتی دکتر رحمت سخنیایمیل جدید مشاوره پزشکی دکتر رحمت سخنی[عناوین آرشیوشده]