بهداشت روانی
تهیه وتنظیم :منیژه صمدی کارشناس پرستاری از اورمیه
بهداشت روانی ،یک رشته تخصصی از بهداشت عمومی است که در زمینه کاهش بیماریهای روانی در اجتماع فعالیت میکند و به بررسی انواع مختلف اختلالات روانی و عواملی که در بروز آنها نقش دارند ،می پردازد.
سازمان بهداشت جهانی در سال 1946سلامتی را حالت رفاه کامل جسمی-روانی-اجتماعی و نه فقط ،فقدان بیماری یا معلولیت تعریف کرده است .
زیگموند فرویدموسس مکتب روان کاوی،اعتقادداشت که شخصیت از سه بخش نهاد ،من و من برتر تشکیل شده است و زمانی که من با واقعیت سازگار شود و تکانه های غریزی نهاد را به کنترل در آورد ،فرد از سلامت روان برخوردار میشود .
شخصی که سلامت روان دارد :می تواند ضمن احساس رضایت از زندگی ،با مشکلات ،به طور منطقی برخورد نماید .
معیارهای بهداشت روانی
اصول بهداشت روانی
1. احترام فرد به شخصیت خود ودیگران:فردی که به دیگران ارزشی قایل نیست ،مسلماًنمی تواند از کمک ومساعدت آنان برخوردار باشد.چنین فردی همیشه تنها خواهد بود.همچنین فردی که برای خود ،احترام و ارزشی قایل نمی شود،احساس خود کم بینی و حقارت میکند و اعتماد به نفس او پایین است.
2. شناخت محدودیتها و تواناییهای خودودیگران:چنین حالتی از بلند پروازی ها و خیال پردازی ها جلوگیری می کند .
3. رفتار فرد معلول علل وشرایط خاصی است:هر معلولی علتی دارد،ترس ،اضطراب،وسواس ،سوء ظن و غیره هیچ کدام بدون علت نیستند،به همین جهت در بهداشت روانی ،به عنوان یک اصل ،باید علل رفتارها و عوامل تشدید کننده را شناسایی کرد تا از بروز اختلالات رفتاری پیش گیری کرد.
4. رفتار فرد ناشی از تمامیت وجود شخصیت او است:انسان یک موجود زیستی،روانی و اجتماعی است و کلیه رفتارهای او حاصل تعامل بین این سه بعد می باشد.همچنین ،ارتباط نزدیکی بین جسم و روان وجود دارد ،بطوری که اختلال در هر کدام ،موجب اختلال و آسیب پذیری در دیگری نیز می شود.
5. شناسایی نیازهای اساسی رفتار:رشد شخصیت سالم ،متعادل وشکوفایی استعدادها ،زمانی میسر خواهد بود که فرد در تامین نیازهای اساسی خود مشکلی نداشته باشد.نیازهای اساسی ،لازمه رشدوتکامل انسان است.
انواع پیش گیری در بهداشت روانی
پیش گیری اولیه:به منظور ممانعت از شروع اختلال روانی است و از طریق مبارزه با عوامل استرس زا و حالاتی که منجر به اختلالات روانی می شوند و تقویت مقاومت افراد را به همراه دارد ،انجام می شود .
آموزش را باید اساسی ترین روش پیشگیری اولیه دانست .
پیشگیری ثانویه:به معنی شناخت سریع و به موقع بیماری ودرمان فوری آن به حساب می آید .پیش گیری ثانویه شامل موارد زیر است:
الف-بیماریابی به منظور تشخیص،شناخت فوری و پیشرس علایم غیر عادی و یا رفتارهای نامتعادل .
ب-درمان فوری،زودرس و کامل جهت رفع علایم خفیف بیماری،پیش گیری از بروز علایم شدیدو برگرداندن هر چه زودتر بیماران روانی به جامعه.
ج-درمان پیش گیری و نگهدارنده به منظور پیش گیری از بازگشت عوارض بیماری تا حصول بهبود کامل.
پیش گیری نوع سوم :موقعی مطرح می شود که بیماری استقرار یافته و مدتی از آن گذشته و تا اندازه ای پیشرفت کرده است و منظور ،جلوگیری از پیشرفت بیشتر و طولانی شدن بیماری است.ادامه دارد
منبع :بهداشت روان تالیف محسن کوشان
WEST AZARBIJAN URMIA--Dr.RAHMAT SOKHANI